Wat is een gedragsverslaving?
Je gedrag bestaat uit bepaalde gewoontes en handelingen die je bewust óf onbewust op dagelijkse basis uitvoert. Wanneer je een gedragsverslaving hebt, kun je dit gedrag niet in de hand houden en voel je een drang om bepaald gedrag keer op keer te vertonen. Dit wordt veroorzaakt door de aanmaak van het stofje dopamine: de manier van je hersenen om je te belonen voor het gedrag dat je vertoont. Mede hierdoor is het erg moeilijk om van je gedragsverslaving af te komen.
Betekenis gedragsverslaving
Een gedragsverslaving wordt veroorzaakt door een obsessieve gewoonte. Bij een gedragsverslaving word je dus niet afhankelijk van bepaalde middelen zoals alcohol of drugs, maar van dwingende gedachten en gevoelens. Je móet bepaald gedrag vertonen om goed te kunnen functioneren. Wanneer je hieraan toegeeft, beloont je brein je met een fijn gevoel dat veroorzaakt wordt door twee dingen:
1. De opwinding die ontstaat vóórdat je het gedrag uitvoert
2. Het vrijkomen van Dopamine tijdens het uitvoeren van bepaald gedrag
De beloning die je ervaart is natuurlijk en daarom niet schadelijk voor je lichaam. Maar de handelingen die je uitvoert om je gedragsverslaving in stand te houden, kunnen dat wel zijn. Op lichamelijk, sociaal én financieel gebied. Zo kun je bij een gameverslaving last krijgen van rug- en nekklachten en bij een gok- of shopverslaving financiële problemen krijgen. Doordat de gedragsverslaving prioriteit nummer één heeft, komt het ook regelmatig voor dat mensen met een gedragsverslaving in een sociaal isolement terecht komen.
Meest voorkomende gedragsverslavingen
De meest voorkomende gedragsverslavingen zijn herkenbaar voor iedereen en vaak zo geïntegreerd in onze samenleving dat we er niet eens bij stilstaan. Zo kun je prima af en toe overwerken of gaan gokken zonder een verslaving te ontwikkelen. Pas vanaf het moment dat ‘willen’ is veranderd in ‘moeten’ heb je een gedragsverslaving ontwikkeld.
Meest voorkomende gedragsverslavingen:
- Eetverslaving
- Seksverslaving
- Gokverslaving
- Gameverslaving
- Werkverslaving
- Koopverslaving
- Internetverslaving
- Social media verslaving
Een gedragsverslaving kan iedereen overkomen. Toch is de één er vatbaarder voor dan de ander. Dit heeft onder andere te maken met erfelijkheid. Maar ook het milieu waarin je verkeert, de opvoeding die je gehad hebt of bepaalde traumatische gebeurtenissen kunnen ervoor zorgen dat je gevoeliger bent voor het ontwikkelen van een verslaving. Schaam je niet voor je gedragsverslaving, maar zoek hulp. Want hoe langer je wacht, hoe lastiger het wordt om het patroon te doorbreken.