Drugs en drugsverslaving

Veel mensen in Nederland gebruiken drugs. Drugsgebruik wordt ook steeds meer geaccepteerd. Dit geldt met name voor harddrugs; voor alcohol en cannabis was dit al meer het geval. Af en toe een lijntje of pilletje lijkt daardoor vrij onschuldig. Een drugsverslaving ligt echter sneller op de loer dan velen denken. Ondanks verschillen in soort, zijn alle drugs verslavend.

Stilstaan bij wat drugs met je doen is belangrijk. Het effect op je hersenen en lichaam is niet onschuldig. Drugs bereiken via de bloedsomloop de hersenen. Hierop heeft de ingenomen stof een directe invloed. Je lichaam en gevoelens veranderen. Dit is voor velen juist de reden voor het gebruik. Weinig mensen staan echter stil bij de schade die dit aanricht; niet alleen bij een drugsverslaving, maar ook al bij af en toe gebruik.

Het innemen van drugs kan op verschillende manier. Slikken, inademen en snuiven zijn het meest gebruikelijk. Spuiten, opname via de huid of druppelen in het oog zijn andere manieren. Wanneer de drugs het brein bereikt, ontstaat er een effect. De soort drugs bepaalt welk effect. Dit bepaalt mede het risico op ontwikkeling van een drugsverslaving.

Categorieën in drugs

Er worden verschillende indelingen gebruikt om drugs te onderscheiden. Zo onderscheiden we bijvoorbeeld farmaceutische drugs en recreationele drugs. Farmaceutische drugs zijn drugs (medicatie) die artsen voorschrijven. Het gebruik van medicatie kan ook verslavend werken. Recreationele drugs zijn middelen die men ter ontspanning gebruikt. Deze drugs hebben invloed op je zenuwstelsel. Je waarneming, bewustzijn en gevoelens veranderen hierdoor.

De overheid maakt daarnaast een onderscheid in drugs op het gebied van softdrugs en harddrugs. Tevens kunnen we drugssoorten verdelen op basis van de effecten die ze hebben. We kunnen dan een indeling maken in drie categorieën:

Stimulerende drugs

Door gebruik van deze drugs voel je je energiek. Gebruikers voelen zich ook vaak alerter. Het nastreven van deze gevoelens leidt vaak tot een drugsverslaving. Deze werking ontstaat voornamelijk door één groep signaalstoffen. We noemen dit monoaminen. Deze stoffen helpen temperatuur, pijn en beloning te reguleren. De bekendste stof in dit rijtje is dopamine. De drug zorgt ervoor dat deze stoffen langer prikkels blijven doorgeven aan zenuwen. Daardoor geven deze op hun beurt langer signalen door. Het effect hiervan? Een verhoogd gevoel van beloning en een verminderd gevoel voor pijn. Ook gaat hierdoor het lichaam op scherp staan. Dit heeft te maken met het sympathische zenuwstelsel. Dit stelsel is betrokken bij een vecht-of-vlucht reactie; deze reactie vindt normaal plaats in een bedreigende situatie. Het gebruik van deze drugs kan leiden tot vergrote pupillen, een snelle hartslag, veel zweten of verstopping van darmen. Een drugsverslaving aan deze middelen kan uiteindelijk tot ingrijpende lichamelijke klachten leiden.

Voorbeelden van stimulerende drugs

• Cocaïne
• Amfetamine
• MDMA
• Cafeïne
• Tabak
  
  

Verdovende drugs

Door gebruik van verdovende middelen ervaar je een (slaperige) roes. Verdovende drugs werken kalmerend en ontspannend op het lichaam. Een drugsverslaving ontstaat vaker door het nastreven van deze gevoelens. De werking wordt vooral bepaald door één signaalstof; deze noemen we GABA. Gebruik van verdovende middelen verhoogt de hoeveelheid van deze stof. GABA zorgt voor minder activiteit van het centrale zenuwstelsel. Je zenuwcellen worden afgeremd. Ze kunnen dan minder signalen doorgeven. Hierdoor kom je in een ontspannen staat; je lichaam gaat in ruststand. Dit wordt ook wel een rust-en-vertering stand genoemd. Het gebruik kan leiden tot een lage hartslag, slaperigheid, veel willen eten en moeite met ademen.

Voorbeelden van verdovende drugs

• Opiaten (heroïne)
• GHB
• Slaapmiddelen
  
  

Bewustzijn veranderende drugs

Deze middelen bieden gebruikers een andere beleving van het hier en nu. Het verandert hoe je de wereld ziet en beleeft. Gebruikers ervaren vaker bepaalde inzichten in zichzelf of hun omgeving. Sommigen ervaren dit als religieus of spiritueel. Deze middelen noemt men ook wel trippers. Gebruik kan tevens leiden tot hallucinaties. Lichamelijke gevolgen zijn een snelle hartslag en hoge bloeddruk.

Voorbeelden van bewustzijn veranderende drugs

• Cannabis
• LSD
• MDMA
• Paddo’s
• Inhalantia
  
  

Natuurlijk zijn er ook drugs die een gecombineerd effect geven. Zo staat MDMA hier al in twee categorieën benoemd.

Drugsgebruik en drugsverslaving

Er zijn veel gebruikers van drugs. Sommigen hebben al een drugsverslaving ontwikkeld, zonder dit te beseffen. Het besef krijgen dat je niet meer ‘wil’, maar ‘moet’ gebruiken duurt vaak lang. Ook wanneer het niet lukt om te stoppen na ‘deze laatste keer’. Er kan dan sprake zijn van ontkenning. Dit gebeurt vaak bij een drugsverslaving. Het behoud je van een pijnlijke confrontatie met de realiteit; je hersenen zijn veranderd en je kunt niet meer stoppen.

Vaker alcohol- dan drugsverslaving

Het precieze aantal mensen met een drugsverslaving is onbekend. Wel zijn er veel minder mensen aan drugs verslaafd dan aan alcohol. Voor beide groepen geldt echter dat ze een groot risico lopen. Ernstige lichamelijke of mentale klachten of zelfs de dood komen veelvuldig voor. Weten wat een drugsverslaving inhoudt is dan ook belangrijk.

Oorzaken van drugsverslaving

Sommige mensen hebben een groter risico op een drugsverslaving. Niet iedereen ontwikkelt een verslaving. Enkele omstandigheden of factoren zijn hierin bepalend. De meest voorkomende factoren delen we op in twee groepen:

Persoonsgebonden risicofactoren

• Je erfelijke aanleg (genen)
• Je persoonlijkheid
• Andere stoornissen
• (Afronden van) je opleiding
• Gebruik van andere middelen
• De reden voor je gebruik
• Hoe regelmatig je gebruikt
• Je gevoeligheid voor de drugs
• De soort drugs die je gebruikt
  
  

Omgeving gebonden factoren

• Negatieve ervaringen in je jeugd
• Je opvoeding
• Je sociale omgeving
  
  

Klachten bij drugsverslaving

Het is moeilijk om een drugsverslaving te erkennen. Twijfel of ontkenning kunnen je van het nodige inzicht weerhouden. Heb je een regelmatige drang naar een middel? Voel je je negatief wanneer je niet gebruikt? Dan is de kans groot dat je een drugsverslaving hebt. Om meer inzicht te bieden staan hier nog enkele klachten:

Je ervaart emotionele klachten als je:

• je vaak somber voelt
• vaak nerveus bent
• je vaak angstig voelt
• vaak een paniekerig gevoel hebt
• je depressief voelt
• steeds uitgeput bent
  
  

Je ervaart klachten in je lichaam als:

• Een verminderde weerstand
• Je krijgt hart- en vaatziektes
• Het oplopen van hersenschade
  
  

Behandeling van drugsverslaving

Herken jij bovenstaande klachten bij jezelf of een naaste? Het is belangrijk om zo snel mogelijk hulp te zoeken voor een drugsverslaving. De klachten en problemen worden anders alleen maar erger. Daarnaast wordt het patroon van verslaving steeds moeilijker te doorbreken. Reconext biedt een unieke behandeling voor drugsverslaving.

Kijk hier voor meer informatie over de behandeling, of neem contact met ons op.


Benieuwd naar de cijfers over drugsverslaving in Nederland? Klik dan hier.